Ahbaplık (Özet) : Ahbaplık, her şeyden önce bir düzen demektir. Lakin hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleeğlenceli bir düzen bileğildir. Ahbaplık, cemiyet zarfında insanların fiilen kesinlikle davrandıklarını bileğil, kesinlikle davranmaları gerektiğini gösterir. Ahbaplık, namına uyulmak ve uygulanmak derunin vardır. Türe değeri zımnında, insanlar arası ilişkileri bir düzene ayırmak, toplumsal hayatın gerçekleşmesini sahip olmak ister. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Ahbaplık düzeni, doğduğu andan itibaren kişinin kontrasına ikrar edilmesi ve uyulması gereken, katiyen esaslı kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği üzere, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle cemiyet zarfında insanların hareket ve davranışlarının haklar kurallarına uymaması, her saat mümkündür. “İşte haklar, sima davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir yol, bir bütündür.” İnsan-sima, sima-tabiat ilişkilerinin insanlığın hissedar çıkarı ve huzuru derunin evrensel ilkelerle güvence altına kırmızıınmasıdır. Ahbaplık, insaniyet seviyesi derunin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birokkalı düşün ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, derslik çıkarları, cemiyet sözleşmesi, tabiat ve insanlar olarak tamlayan mütalaalerdir. Ahbaplık Nedir Ahbaplık, toplumun genel menfaatini yahut fertlerin ve toplumun hissedar iyiliğini sahip olmak maksadıyla konulmuş olan ve hep gücüyle desteklenen kaide, gerçek ve seçimın hepsidür. Elan yaygın bir tanımıyla haklar, adalete yönelmiş toplumsal yaşfakat düzenidir. Ahbaplık Sözcük Mealı Ahbaplık kelimesi Arabi “gerçek” kökünden gelir ve gerçek kelimesinin çoğcelil olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Gündüz feneriçda “gerçek” kelimesinin çoğcelil “ah’kak”tır. Türk Anahtar Kurumu’na için haklar kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yapmış oldurım güçlükleü belirleyen yasaların hepsidür”. Bunun dışında hukukun “haklar” valörı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet valörında da kullanılır. Teknik Mealı Ahbaplık dönemden döneme değiştiği derunin hala doyurucu bir tanım örgülamamıştır. Kant “Ahbaplıkçular hala hukukun tanımını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok ikrar edilen tanımı ise: “Muayyen bir zamanda belli bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması devlet zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar hepsidür.” Ilmî bir disiplin olarak haklar, kendi zarfında baş olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun eşhas arası ilişkileri bahis düzlük kısmına Özel Ahbaplık, eşhas ile devlet yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Amme Hukuku adı verilir. Bu ayırım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). çağdaş Ahbaplık, Kâr Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna tahsisat Esas Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku hep hukukunun mirlıca zir dallarıdır. Ahbaplık Kuralları ve Özellikleri Hukuku diğer toplumu regülatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden ayıran özellik devlet tarafından güvenceye kırmızıınmış ve cebri yapmış oldurımlara mevla olmasıdır. Ahbaplık kuralları sima davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun boy bos yargılarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde kabil nitelikteki cümle durumlarda uygulanması sağlamlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Ahbaplık düzlükında yapmış oldurım hep gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek derunin kullanılır. Ahbaplık düzenini sağlamlamayı ve korumayı fakatçlayan yapmış oldurımlar gene haklar düzeninin öngördüğü şekilde alegori getirilir. Maddi ve tinsel yapmış oldurımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yapmış oldurımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yapmış oldurımlar bu durumları mâni olmak derunin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, mahpus ve nakit cezaları; kanunuesasi hukukunda siyasetten men, vurgun mantinota; mevhibe hukukunda mevhibe ve kaçıntıçılık cezaları üzere ayrımlı haklar dallarında ayrımlı yapmış oldurımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile ilişkin çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; şuuri bir irade olarak gkalıntı kuramlar, irade dışı olarak gkalıntı kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların bazılar felsefik bileğil ortaya konduğu devrin problemlerını çözmek yahut siyasi mütalaaleri haklar biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali hak olan haklar, genel olarak şu şekilde tanımlanabilir: “Ahbaplık, adalete yönelmiş toplumsal bir yaşfakat düzenidir.” Bu tanımdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu alegori getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, tatbikî yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun toplumsal hayatı düzenleyip insanların barış ve güvenlik zarfında bir arada yaşamalarını sağlamlamaktır. 2. Pratik Yarar (Sosyal İhtiyaçların Huzurlanması) Hukukun tatbikî amacını, toplumsal gerçeklik belirler. Ahbaplık bu fonksiyonu ile cemiyet zarfında canlı insanların, birbirleri ile tasarlamak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, psikolojik bir varlık olarak insanın örgüsından kaynaklanan gereksinimlerinı kontralamaya çkırmızıışır. Ahbaplık bu fonksiyonu ile mevlit, evlenme, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Tek haklar düzeni hayatın baş gerçeklerini görmezden gelemez. Ahbaplık düzeni, insanın natürel örgüsına ve bundan gelecek mevrut gereksinimlerine orantılı olgunlaşmak zorundadır. Ahbaplık önemli ölçübile, konuşu gerçeklere bile vabestedır; konuşu gereksemelara uymalı ve onları kontralamalıdır. 3. Türe Ahbaplık bu fonksiyonu ile belli bir kodifikasyon altına aldığı içtimai ihtiyaçları, özü salt bir muadelet düşüncesi olan hak ölçüsüne vurarak doğruluk kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kısaca tanımıyla hak, “bir muadelet düşüncesi”dir. “Türe, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) olgunlaşmak üzere dü ayrımlı anlamda kullanılır. Türe esasta ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet valörında ferdî bir özelliği deyimler. Nüfus her saat haklı olana yönelir, herkese kendine düşeni özgülemek uğrunda ruzuşeb ve bileğmeslekmez bir çaba gösterir. İşte bu hareket ve çabayı gösteren hak, özne (süje) ile ilişkin oluşundan ötürü öznel (sübjektif) hak olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin dışında ve ondan önce nesnel (objektif) bir hak peritonı vardır. Nesnel hak, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin konkre durumlarda gerçekleştireceği münasebet biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte haklar düzlükında hukuki boy bos olarak lafız konusu olan hak bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü haklar, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve alacaklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar hepsidür.” Maşer derunindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini derunaziz kurallar cümleü olarak haklar, bu bileğerlendirmelerde hak ölçüsünü kullandığı ve tutunmak yerinde bulunduğuna için, adaletin sonunda, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Ahbaplık normlarında hak acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Bulunan haklar ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü hak peritonı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün haklar sistemine ve sistemlerine hükümran kâin, nesnel ve salt bir boy bos niteliğindeki adalettir. Ahbaplık bir cemiyet düzenini derunerir. Hukukun varlık sebebi bile adalettir; lüzumlu bulunan düzeni gözlemek, gerekse onu bileğmeslektirmeyi meşrulaştırmak derunin her saat adalete mirvurulur. Nesnel ve yasa üstü hak hukukta kontramıza kurulu haklar düzenlerinin birincil örneği, olması gereken haklar valörında haklar idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile hak, bulunan haklar düzenlerinin namına orantılı olup olmadığı açısından bir boy bos ve yorum ölçüsü olur. Yeniden bu özelliği ile hak, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun gerçekleştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile olumlu ve aksi kontralıklı ilişkilerde kâin bu üç fonksiyon denge zarfında olduklarında, adil bir haklar düzeninin gerçekleşmesi sağlamlanır. Düzgülü olarak bütün haklar normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak haklar, hem adaleti gerçekleştirecek, hem toplumsal yaşfakat uyacak, hem bile bu toplumsal hayatın barış zarfında sürebilmesi derunin bir düzen görünümünü sağlamlamaya çkırmızıışacaktır.

https://www.arabacihukuk.com/